
آموزش صورت وضعیت نویسی با نرم افزار تکسا-بخش دوم:
همانگونه که در بخش اول مقدماتی نحوه ورود به نرم افزار و پروژه مد نظر توضیح داده شد، پس از ورود به پروژه و تکمیل قسمت پیمان به سراغ تکمیل فرم ضرائب خواهیم رفت. که در ادامه توضیح داده خواهد شد. لازم به ذکر است این بخش یکی از مهمترین قسمت های کار با نرم افزار بوده و دقت بالایی در جهت پر کردن فرم را می طلبد چرا که اغلب اشتباهات در وارد کردن همین بخش اتفاق می افتد.
فرم ضرائب:
در هر پیمان یک سری ضرائب قراردادی وجود دارد که به کلیه احجام هر فصل وارد و سپس اعداد با ضرائب با یکدیگر جمع می گردند. این ضرائب عبارتند از:
1) ضریب پیشنهادی پیمانکار
2) ضریب منطقه ای
3) ضریب بالاسری
4) ضریب طبقات
5) ضریب ارتفاع
6) ضریب صعوبت
البته بر حسب نیاز ضرائب دیگری نیز قابل تعریف است که پس از ورود به بخش ضرائب (قسمت 1 در تصویر زیر) و دسترسی به این فرم می توان آنها را بوجود آورد. (قسمت 2 در تصویر زیر) و برای این کار به قسمت 2 تصویر رفته و در بالای یک سری از کادرهای خالی کلیک کرده تا مکان نما فعال شود سپس نام ضریب مورد نظر را وارد می نماییم.
حال در اینجا به توضیح هر یک از این ضرائب می پردازیم.
ضریب منطقه:
برای وارد کردن ضریب منطقه باید ابتدا به سراغ قرارداد مربوطه رفته سپس به بخش جداول ضرائب قراردادی رفت و یا از ماده 3 قرارداد که همان مبلغ اولیه قرارداد است استخراج می گردد. عکس مربوط به قسمت استخراج ضریب منطقه از ماده 3 قرارداد همانند تصویر زیر می باشد:
در صورت استفاده از جداول قراردادی به شرح ذیل عمل خواهد شد:
مطابق شکل بالا در تکسا در فرم ضرائب بر روی آیکون داخل کادر قرمز رنگ کلیک نموده تا مطابق شکل بعد صفحه زیرمنوی ضرائب منطقه ای باز شود:
حال از قسمت فهرست بها (کادر قرمز رنگ) نام فهرست مربوطه را انتخاب و با توجه به موقعیت پروژه مد نظر که در چه استان و شهرستانی قراردارد ضریب منطقه ای را انتخاب و با فلش سبز رنگ در پایین زیرمنو آن را به قسمت ضرائب اضافه می نماییم یا به صورت دستی به کادر ضریب منطقه ای اضافه می نماییم. حال برای مثال ما شهرستان پردیس را انتخاب نموده ایم که برای فهرست ابنیه این میزان 1.01 می باشد حال اگر فهرست را تعویض نموده و به فرض مثال به فهرست راه و باند بروید پس از جست و جو به عدد 1.02 خواهید رسید. که پس از اعمال در کادر ضریب منطقه ای این ضریب به تمام فصول اعمال خواهد شد. مطابق شکل زیر:
البته لازم به ذکر است در قسمت پایین فرم ضرائب مطابق شکل زیر توضیحاتی درباره ضریب منطقه ای داده شده است که بهتر است مطالعه گردد:
گاهی اوقات کارفرمایان از دادن ضریب بالاسری در قرارداد خودداری می نمایند که در نهایت خلاف کارفرما محسوب می شود اما پیمانکار قادر نخواهد بود که شکایتی در این زمینه انجام دهد مگر اینکه در رابطه با ضرائب در زمان عقد قرارداد دقت لازم را به عمل بیاورد و ماده 3 قرارداد یا جدول زیر را کنترل نماید(کادر زرد رنگ). مطابق شکل زیر:
ضریب بالاسری:
در قسمت 2 تصویر اول در قسمت ضریب بالاسری میزان ضریب بالاسری قرارداد را وارد می نماییم که این ضریب نیز پس از قرار گرفتن در کادر به کلیه فصول به جز استثناعات وارد خواهد شد که در تصویر دوم قابل رویت است و این مورد از بند 2-7-1 دستورالعمل کاربرد در همه فهارست بها گرفته شده است البته قابل ذکر است ضریب بالاسری به استناد همان بند از فهرست بها در پروژه های مختلف متفاوت بوده و بسته به نوع عقد قرارداد باید وارد گردد که در مثال ما با توجه به غیرعمرانی بودن پروژه و ترک تشریفات از 1.41 به 1.3 تغییر یافته و در کادر مربوطه وارد شده است:
ضریب پیشنهادی کل:
برای یافتن ضریب پیشنهادی کل باید به جدول (پ) پیشنهاد قیمت پیمانکار که منضم به پیمان است مراجعه نمود و در محل تقاطع ستون ضریب پیشنهادی کل و سطر جمع کل (ريال) همانند تصویر زیر عدد مربوطه را استخراج نمود که در تصویر عدد 4.100 می باشد (کادر قرمز رنگ) و در قسمت فرم ضرائب تکسا وارد نمود:
پس از وارد کردن ضریب کل به سراغ جدول الف پیشنهاد قیمت که آن هم منضم به پیمان است رفته و مطابق تصویر زیر ابتدا ضرائب هر فصل را استخراج سپس نسبت به اصلاح ضریب هر فصل به جای ضریب کل قرار گرفته در کادر روبروی فصل اقدام نمود (کادر قرمز رنگ) که این امر به دلیل وارد کردن ضریب در کادر بالای فرم ضرائب است که در تصاویر قبلی با شماره 2 مشخص شده همچنین در صورت دقت به قسمت مبالغ برآوردی کارفرما نیز می توانید مشاهده کنید که کارفرما چه ضرائبی را به طور دقیق وارد نموده که در این تصویر کاملاً واضح است که ضرائب بالاسری و منطقه توسط کارفرما لحاظ شده است(کادر زرد رنگ):
***در اینجا باید به 3 نکته بسیار مهم دقت داشته باشید:
نکته اول: در صورتی که فصلی در برآورد نیامده فارغ از قیمت جدید بودن آن ضریب کل به آن فصل تعلق می گیرد.
نکته دوم: مطابق با بخشنامه 76574 که بخشی از تفاهم نامه قرارداد می باشد هرگاه ضرائب جزء از ضرائب کل بیشتر باشند فقط تا 25% برآورد هر فصل با ضریب جزء بیشتر پرداخت و پس از عبور از سقف 25% با ضریب کل پرداخت خواهد شد و این امر در جهت جلوگیری از تبانی پیمانکار و کارفرماست. در صورتی که ضریب جزء خود کوچکتر از ضریب کل باشد ضریب جزء کمتر همیشه ملاک پرداخت خواهد بود.
نکته سوم: در هنگام وارد کردن ضرائب بالاسری و منطقه و پیشنهادی در فرم ضرائب همیشه تیک کنار چک باکس فهارست بها را بزنید و سپس ضرائب را وارد نمایید اما زمانی که می خواهید ضرائب جزء را وارد نمایید ابتدا تیک را حذف نموده و سپس متناسب با هر فهرست ضرائب جزء را اصلاح نمایید که برای این کار ابتدا از منوی کشویی فهرست مورد نظر را انتخاب نموده و پس از آن ضرائب جزء هر فصل را اصلاح خواهید نمود.
در همین قسمت بخش دوم آموزش تکسا مقدماتی در مبحث صورت وضعیت نویسی به اتمام رسید بخش بعدی ادامه ضرائب خواهد بود
تا درودی دیگر بدرود
نویسنده: سینا افری